ΤΡΑΙΝΟΣΕ-Hellenic Train, ένα διαχρονικό έγκλημα

Από τη συγκέντρωση της Βίδας στην Απεργία 8/3

Μέρες μετά το φονικό δυστύχημα στα Τέμπη. Ο μέχρι τώρα απολογισμός 57 νεκροί, δεκάδες τραυματίες και μία αγνοούμενη, η συντριπτική πλειοψηφία νέα παιδιά, φοιτητές. Τόσες μέρες μετά και τα αποτελέσματα των δήθεν ερευνών μηδαμινά. Δεν υπάρχει καν επίσημος αριθμός επιβατών από την εταιρεία. Δεν υπάρχουν στοιχεία, μόνο κάνουν μπαλάκι τις ευθύνες και καμία ουσιαστική αναφορά σχετικά με την εγκληματική απουσία συστημάτων ασφαλείας στον σιδηρόδρομο, εδώ και 15 χρόνια! Μόνο κούφιες συγγνώμες και μία παραίτηση του υπουργού μεταφορών Κ. Καραμανλή «για τα μάτια του κόσμου».

Απ' την πρώτη στιγμή βγήκαν στην επιφάνεια ξανά τα ζητήματα που έθεταν οι σιδηροδρομικοί χρόνια ολόκληρα με απεργίες, στάσεις εργασίας, εξώδικα προς την εταιρεία Hellenic Train (στην οποία ανήκουν όλοι οι μηχανοδηγοί) και στην ίδια την κυβέρνηση κ.ο.κ. Περιστατικά όπως πτώσεις ηλεκτροφόρων καλωδίων, ακυρώσεις δρομολογίων, μέχρι και εκτροχιασμοί ήταν συχνό φαινόμενο. Με το που έγινε το εγκληματικό δυστύχημα ήρθε στο προσκήνιο η παραίτηση –στις 27/04/2022– του προέδρου της επιτροπής για τα έργα σηματοδότησης και ασφάλειας ETCS (European Train Control System) στο σιδηροδρομικό δίκτυο, εξαιτίας των αδικαιολόγητων καθυστερήσεων στην υλοποίηση των συμβάσεων, καθώς και ντοκουμέντο –απ' τις 07/02/2023– του συνδικαλιστικού οργάνου των σιδηροδρομικών, που προειδοποιούσαν ότι θα γίνει μεγάλο ατύχημα (είχαν προηγηθεί ήδη δύο μικρότερα τις προηγούμενες μέρες) αφού δεν λαμβάνονται μέτρα προστασίας. Δεν ήταν προφητεία. Ήταν η τραγική συνέπεια που φώναζαν ότι θα έρθει. Ήδη απ' το 2017 (μετά από εκτροχιασμό τρένου στο Άδενδρο Θεσ/κης, όπου σκοτώθηκαν 4 άτομα και τραυματίστηκαν 10) ο πρόεδρος των μηχανοδηγών Κ. Γενιδούνιας δήλωνε:

«Στο μεγαλύτερο μέρος του δικτύου δεν λειτουργεί κανένα σύστημα ή σχεδόν υπολειτουργούν εκεί που λειτουργούν τα συστήματα ασφαλείας. Τι εννοούμε εμείς όταν λέμε συστήματα ασφαλείας, εμείς οι μηχανοδηγοί; Εννοούμε την τηλεδιοίκηση, αυτή δηλαδή που χαράσσει την πορεία των τρένων, τα φωτοσήματα, αυτά που δείχνουν στον μηχανοδηγό τις ενδείξεις για την αλλαγή της πορείας αλλά και τις αλλαγές της ταχύτητας και το σύστημα έναντι του ανθρώπινου λάθους, το ETCS, τα οποία όλα αυτά έχουν εγκατασταθεί, έχουν ολοκληρωθεί από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 και σήμερα δεν λειτουργούν. Μέρος αυτών, όπως εμείς έχουμε διαπιστώσει έχει λεηλατηθεί πλέον, δηλαδή οι εγκαταστάσεις έχουν λεηλατηθεί, βρίσκονται σε φάση αλλού ανακατασκευής και αλλού δεν γνωρίζουμε πότε και πως αυτά θα λειτουργήσουν. Αυτά για εμάς αποτελούν και την κύρια αιτία του δυστυχήματος στο Άδενδρο».

Όπως έχουν καταδείξει τα σωματεία των εργαζομένων του ΟΣΕ, τα συστήματα ασφαλείας (3 το σύνολο) λειτουργούσαν κανονικά μέχρι το 2008-2009. Από κει και έπειτα ξεκινάει το χάος και το άνοιγμα του δρόμου για ιδιωτικοποίηση του ΟΣΕ. Το 2008 μεταβιβάζεται το σύνολο των μετοχών που κατείχε επί του μετοχικού κεφαλαίου της ΤΡΑΙΝΟΣΕ στο ελληνικό δημόσιο. Το 2013 μεταβιβάζεται το σύνολο των μετοχών στο ΤΑΙΠΕΔ. Αφού αποτυγχάνουν οι «προσπάθειες εξυγίανσης και αναδιάρθρωσης» της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, έρχεται η τελική πράξη της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ για υλοποίηση των μνημονιακών δεσμεύσεων της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης. Το 2017 την ξεπουλάει στην ιταλική Ferrovie dello Stato Italiano, έναντι του εξευτελιστικού ποσού των 45 εκ. ευρώ. Ποια είναι η FSI; Πρόκειται για την κρατική εταιρεία σιδηροδρόμων της Ιταλίας, η οποία αποτελεί σήμερα την τρίτη μεγαλύτερη σιδηροδρομική εταιρεία της Ευρώπης, με δραστηριότητες –εκτός από Ελλάδα και Ιταλία– και σε Γερμανία, Γαλλία, Βρετανία, Ρουμανία, Ισπανία και Ολλανδία. Παράγει πάνω απ’ το 2% του ιταλικού ΑΕΠ. Συνολικά η εταιρεία απασχολεί περίπου 80.000 εργαζομένους και σε ετήσια βάση εξυπηρετεί περίπου 830 εκατ. επιβάτες, μεταφέροντας πάνω από 50 εκατ. τόνους εμπορευμάτων. Εκτός από τις σιδηροδρομικές μεταφορές, η μητρική εταιρεία διαχειρίζεται και έργα υποδομών, ασφάλειας και παρέχει υπηρεσίες ακινήτων και άλλες υπηρεσίες στην Ιταλία και σε ευρωπαϊκές χώρες.

Συνοπτικά, η νέα συμφωνία μεταξύ κράτους και FSI προβλέπει τα κέρδη να τα καρπώνεται η ιταλικών συμφερόντων Hellenic Train (μετονομάστηκε το 2021), αλλά το κόστος συντήρησης και τη διαχείριση και υλοποίηση έργων στο σιδηροδρομικό δίκτυο να την έχει μόνο το ελληνικό κράτος. Οι εργαζόμενοι μειώνονται από 12.000 σε 2.000. Οι γραμμές και όλο το σιδηροδρομικό δίκτυο βυθίζεται στο σάπισμα.

Απ' το 2009 και έπειτα, όλες οι κυβερνήσεις (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ-ΝΔ-ΛΑΟΣ, ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ, ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ) έχουν βάλει το λιθαράκι τους για το ξήλωμα του ΟΣΕ και την ιδιωτικοποίησή του. Μπορεί σήμερα να χύνουν κροκοδείλια δάκρυα αλλά τα στοιχεία υπάρχουν και οι ευθύνες δεν μπορούν να κρυφτούν. Υπεύθυνος για το έγκλημα στα Τέμπη είναι αποκλειστικά το κράτος και η ιδιωτική εταιρεία HT, που εν πλήρη γνώση της κινούσε τα τρένα στα τυφλά, θέτοντας σε κίνδυνο διαρκώς τη ζωή των εργαζομένων της και των επιβατών. Άξιο αναφοράς είναι η καταδίκη του πρώην διευθύνοντα συμβούλου της FSI Mauro Moretti σε φυλάκιση –μόνο– 5 ετών, ο οποίος βαρύνεται για τη σφαγή του σιδηροδρόμου στο Viareggio τον Ιούνιο του 2009, όταν ένα φορτηγό τρένο με βαγόνια γεμάτα υγροποιημένο αέριο εκτροχιάστηκε, προκαλώντας έκρηξη και πυρκαγιά που προκάλεσε 32 θανάτους.

Τα παραδείγματα από τις τραγικές συνέπειες των ιδιωτικοποιήσεων είναι πολλά ανά την υφήλιο. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Βρετανίας, όπου ιδιωτικοποίησε τους σιδηρόδρομους το 1993 με αποτέλεσμα την αύξηση των εισιτηρίων και τη διάλυση των υποδομών μέχρι να έρθει ο Μπλερ δέκα χρόνια μετά να εθνικοποιήσει τις υποδομές – έτσι, το ιδιωτικό κεφάλαιο καρπώνεται μόνο κέρδη. Ο κόσμος έχει νιώσει στο πετσί του σε πλείστες των περιπτώσεων τι πάει να πει «εξυγίανση» των δομών μέσω των ιδιωτικοποιήσεων. Οι χασάπηδες της δημόσιας περιουσίας φρόντισαν να φτάσουμε στα άκρα, με ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα στην ιστορία των ελληνικών σιδηρόδρομων. Η ιστορία του σιδηρόδρομου είναι μια πονεμένη ιστορία. Λεηλατήσεις ταμείων, μείωση προσωπικού, διάλυση υποδομών. Αυτά έχουν να προσφέρουν στον λαό τα κοράκια της εκάστοτε κυβέρνησης.

Ο κόμπος έφτασε στο χτένι όμως. Ο θρήνος των δεκάδων σπιτιών που έχασαν τα παιδιά τους, τους ανθρώπους τους, δεν μπορεί να κοπάσει έτσι εύκολα. Ποιος δεν έβαλε στη θέση των επιβατών αυτών τον δικό του εαυτό; Ποιος δεν ένιωσε τον χαμό τόσων νέων ως δικό του χαμό; Μέρες μετά κι η οργή παραμένει. Από την πρώτη μέρα ο κόσμος βγήκε στον δρόμο. Φοιτητικά-μαθητικά συλλαλητήρια και καταλήψεις σχολείων, συγκεντρώσεις-πορείες από φορείς και σωματεία καθώς κι οι επαναλαμβανόμενες απεργίες των σιδηροδρομικών βάζουν εμπόδια στη σιωπή που θέλουν οι «από τα πάνω» να κυριαρχήσει. Η μαζικότερη εργατική απεργία της τελευταίας δεκαετίας, με συμμετοχή χιλιάδων εργαζομένων και νεολαίας στις 8/3, έδειξε πως ο κόσμος έχει μπουχτίσει από τον συστημικό βόθρο και τη φρικτή καθημερινότητα στον ελληνικό καπιταλισμό. Σε πολλές πόλεις της Ελλάδας ταυτόχρονα ο κόσμος εκφράζεται και δηλώνει ρητά ότι το έγκλημα αυτό δεν προσωποποιείται σ' έναν σταθμάρχη και μόνο, όπως θα ήθελαν οι παπαγάλοι του συστήματος. Ούτε γαληνεύει με κεράκια και ευχολόγια, όπως θα ήθελαν όσοι έχουν συμφέρον από τη μοιρολατρία και την ηττοπάθεια. Υπάρχουν ευθύνες διαχρονικές, ευθύνες εγκληματικές, κυβερνήσεων και κεφαλαίου, για όσα συνέβησαν. Μακάρι το ποτάμι αυτό να πνίξει τους δολοφόνους της νεολαίας και της εργατικής τάξης. Ένα είναι σίγουρο: το τραγικό αυτό γεγονός διαπέρασε την ελληνική κοινωνία. Και δεν θα ξεχαστεί τόσο εύκολα όσο κάποιοι θέλουν.

ΝΑ ΜΗ ΜΕΙΝΕΙ ΑΝΑΠΑΝΤΗΤΟ ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ

ΟΧΙ ΑΛΛΟ ΑΙΜΑ ΣΤΟΝ ΒΩΜΟ ΤΩΝ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

Διαβάστε ακόμα:

Οργή, οργή και πάλι οργή

Ταξιδεύοντας με την Αμαξοστοιχία IC62: Μια οδυνηρή υπενθύμιση πως Κράτος και Κεφάλαιο δολοφονούν

Αντίστροφη μέτρηση

Ιθαγενείς και καθρεφτάκια