Άγιος Παύλος: τώρα θυμήθηκαν τη γειτονιά…

Το παρακάτω κείμενο μοιράστηκε στη λαϊκή του Αγίου Παύλου και στην ευρύτερη γειτονιά:

Είτε σε κυβερνητικό επίπεδο είτε σε επίπεδο δήμων οι αρχές θα ψάξουν τον τρόπο να διαχειριστούν την καταστροφή και τη μαυρίλα- που οι ίδιοι προκαλούν κατά πως τους συμφέρει- και να πετάξουν το τυράκι για το πόπολο, για τον ψηφοφόρο… Έργα πολυδιαφημισμένα του Δήμου Αθήνας που γνωρίσαμε ήταν και τα «πάρκα τσέπης». Αργότερα ήρθε και ο «μεγάλος περίπατος» που έπειτα από την αποτυχία και φυσικά την κατακραυγή του κόσμου έφερε τις επίσημες δηλώσεις πως ήταν ένα πιλοτικό πρόγραμμα το οποίο απέτυχε αλλά «κινήθηκε η αγορά», δηλαδή το δημόσιο χρήμα μοιράστηκε σε μεγαλοεργολάβους. Τόσο κυνικά…

Αφορμή για αυτό το κείμενο στάθηκε το νέο «στέκι πολιτισμού» που άνοιξε στην περιοχή του Αγίου Παύλου στο κέντρο της Αθήνας, με την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων και μέσω του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας (ΟΠΑΝΔΑ). Δεν συγχέουμε αυτό το συγκεκριμένο έργο με τα παραπάνω (οι γειτονιές χρειάζονται ένα και πέντε και εκατό χώρους πολιτισμού) παρά μόνο ως προς το ανθρωπιστικό προσωπείο, με το οποίο εμφανίζεται κάθε φορά ο οποιοσδήποτε πολιτικός εκπρόσωπος του κεφαλαίου για να δηλώσει πως νοιάζεται, πως «μελέτησε τις ανάγκες» του κόσμου…

Ο νέος αυτός χώρος λοιπόν έρχεται να προστεθεί στους ήδη υπάρχοντες, που βρίσκονται κυρίως στο κέντρο της Αθήνας: Εξάρχεια, Κάτω Πετράλωνα, Νέος Κόσμος, Σεπόλια, Κυψέλη, Γκράβα, Νορντάου, Ευελπίδων, Λεωφόρο Αλεξάνδρας, Βαφειοχωρίου.

Αλλά ας πάρουμε το παράδειγμα της περιοχής του Αγίου Παύλου. Η πάλαι ποτέ αστική γειτονιά του Αγίου Παύλου είχε «μεταλλαχθεί» τη δεκαετία του ‘90 σε περιοχή που κατοικούνταν κυρίως από εργατόκοσμο. Οι κάτοικοι γνωρίζαμε δρόμο το δρόμο, πολυκατοικία την πολυκατοικία, όροφο τον όροφο ποιος και ποια έμενε, τι δουλειά έκανε: Ράφτρες, οικοδόμοι, εμποροϋπάλληλοι, καθαρίστριες κτλ. Η ταξική σύνθεση των κατοίκων της περιοχής ζωντάνευε τις συζητήσεις στα στέκια, στους δρόμους και στις πλατείες της περιοχής, ζωντανεύοντας μαζί με αυτές την ίδια την περιοχή.

Οι Αλβανοί μετανάστες και αργότερα οι μετανάστες από διάφορες χώρες έφτιαξαν την πολυπολιτισμική περιοχή που είναι μέχρι και σήμερα ο Άγιος Παύλος. Αυτά δεν γράφονται από κάποια συναισθηματική σκοπιά, αλλά για να εκφραστεί η ταξική αλληλεγγύη που υπήρχε έτσι κι αλλιώς. Αυτή ήταν που ζωντάνευε την περιοχή και φυσικά κάτω από άλλες ίσως συνθήκες (και οι περιοχές αλλάζουν έτσι κι αλλιώς μέσα στα χρόνια) αυτή είναι που ζωντανεύει και σήμερα την περιοχή. Όμως τα σχέδια του κεφαλαίου έχουν στρατηγική και φτιάχνουν τα δικά του projects σύμφωνα με τις δικές του ανάγκες.

Αυτές οι στρατηγικές όριζαν και ορίζουν τελικά τη διαμόρφωση κάθε περιοχής. Όσο «από τα κάτω» χτιζόταν η ενότητα, τόσο οι «από πάνω» έριχναν στις πιάτσες και στη νεολαία τα ναρκωτικά, όσο οι «από τα κάτω», χωρίς καμία στήριξη πολλές φορές, φρόντιζαν μόνοι τους τις περιοχές που ζούσαν, τόσο οι «από πάνω» όριζαν τελικά την τύχη αυτών. Το κέντρο της Αθήνας διαλυόταν, τα σχολεία των λαϊκών γειτονιών συνεχώς υποβαθμίζονταν, η ζωή γινόταν όλο και πιο αποπνικτική.

Σήμερα, αν επισκεφθεί κανείς τη συγκεκριμένη περιοχή και περπατήσει στα στενά της, από το Σταθμό Λαρίσης μέχρι και την Πλατεία Βάθης, θα διακρίνει την εγκατάλειψη, που σίγουρα δεν προκάλεσαν οι κάτοικοι (νεοκλασικά κτίρια αφημένα χωρίς φροντίδα και χρήση, πάρκα εγκαταλελειμμένα, παιδικές χαρές παρατημένες).

Και επειδή τυχαίνει να έχουμε μια επαφή με τη συγκεκριμένη περιοχή και να την έχουμε παρακολουθήσει στην εξέλιξή της μπορούμε δικαιωματικά να πούμε στον κύριο Μπακογιάννη πως… νωρίς θυμηθήκατε τον Άγιο Παύλο!

Τα οικονομικά projects σήμερα θέλουν να δώσουν μια άλλη μορφή στο κέντρο της πόλης. Αυτή τη μορφή θα την ορίσουν, όχι φυσικά οι ανάγκες των κατοίκων, αλλά τα επιχειρηματικά συμφέροντα. Θα την ορίσει ο ντόπιος εκμεταλλευτής, θα την ορίσει ο κινέζος επενδυτής και πάει λέγοντας… Ο εργαζόμενος και η εργαζόμενη μπορεί να χρειαστεί ή μάλλον να εξαναγκαστεί να εγκαταλείψει την περιοχή όπου ζούσε. Μπορεί να εξαναγκαστεί να στριμωχτεί σε ένα δώμα, ξεχνώντας τις ανέσεις που είχε στο δυάρι! Το κέντρο της Αθήνας ίσως βολέψει τη «βαριά βιομηχανία» του τουρισμού, έτσι ίσως να «αναβαθμιστεί». Σίγουρα από τους εκάστοτε κυβερνώντες υπάρχουν σχέδια και αντίθετα οι εργαζόμενοι/ες θα πρέπει να δημιουργούν τα δικά τους κάτω από το πρίσμα των δικών τους αναγκών.

Οι διαχειριστές, για να επιστρέψουμε, και εγκαίνια θα κάνουν και κορδέλες θα κόψουν και την πλάτη θα μας χτυπήσουν. Και πολιτισμό θα πουν πως διαμορφώνουν και χώρους φιλοξενίας πως χτίζουν και το καλό μας (γενικά και αόριστα) θα πούνε πως θέλουν. Ένα όμως είναι το σίγουρο: το σημερινό οικονομικό σύστημα δεν μας χωράει όλους και είναι στο χέρι των εργαζομένων σε κάθε γειτονιά να χτίζουν την ενότητά τους, να θέτουν τους όρους, να παλεύουν για τα συμφέροντά τους.

Σε αυτά τα πλαίσια, ξεχωριστά από τις κινήσεις των «από πάνω», οι κάτοικοι πρέπει να διεκδικούν ανοιχτούς χώρους πολιτισμού, κατασκηνώσεις για παιδιά, αθλητικές εγκαταστάσεις όπου, δωρεάν φυσικά, θα μπορεί η σημερινή νεολαία και όχι μόνο να αθλείται κ.α. Οι εργαζόμενες και οι εργαζόμενοι στις λαϊκές γειτονιές να παλέψουν ακόμα και για τη μορφή (σε χώρο, υλικά κτλ) που μπορεί να έχει κάθε «στέκι» που δημιουργείται, με βάση τις πραγματικές τους ανάγκες. Παράλληλα όμως δεν θα πρέπει να ψαρώνουν από τα δήθεν δωράκια του κάθε Μπακογιάννη.