Σχόλιο για τις «κρίσεις» της δεύτερης δεκαετίας του 21ου αιώνα

Με τη σκληρή και πρωτοφανή- για τη σύγχρονή μας ιστορία- συνθήκη της πανδημίας του Covid 19 ξεκίνησε η δεύτερη δεκαετία του 21^ου αιώνα. Χαρακτηρίστηκε από πολλούς ως «υγειονομική κρίση».

Οι αστοί επιστήμονες και αναλυτές έχουν δώσει μέχρι σήμερα πολλούς χαρακτηρισμούς στην κρίση. Αναγνωρίζουν σίγουρα την πρόσφατη συνθήκη της κρίσης- αδιαμφισβήτητο γεγονός- και κάνουν προσπάθειες από πλευράς τους να την αναλύσουν και να την παρουσιάσουν από τη συγκεκριμένη σκοπιά των συμφερόντων που εξυπηρετούν. Προσπαθούν να της δώσουν ξεκομμένους χαρακτηρισμούς: Επισιτιστική κρίση, ανθρωπιστική κρίση, προσφυγική κρίση, οτιδήποτε φαίνεται να απέχει από έναν γενικό χαρακτηρισμό που να συνδέει όλες αυτές τις συνέπειες με την Παγκόσμια Οικονομική Κρίση που άνοιξε τον δρόμο στον 21^ο αιώνα. Οτιδήποτε δεν παραπέμπει, δηλαδή, στους εφιαλτικούς για τον καπιταλιστικό κόσμο όρους του μαρξισμού- λενινισμού, στην κρίση υπερπαραγωγής, στην κρίση του καπιταλιστικού- ιμπεριαλιστικού συστήματος, στη σήψη του. Όσο το 2008 προσπαθούσαν να συγκαλύψουν τα αίτια εμμένοντας σε μια «χρηματοπιστωτική κρίση», έναν τομέα δηλαδή της οικονομίας του καπιταλισμού/ ιμπεριαλισμού που πήγε λίγο στραβά, έτσι αντίστοιχα σήμερα προσπάθησαν σκληρά να αποφύγουν μια γενίκευση στην ορολογία τους.

Φαίνεται όμως ότι πλέον πέφτουν σε μεγάλα επιστημονικά αδιέξοδα και δουλειά δε γίνεται. Έτσι, πολιτικοί επιστήμονες και οικονομολόγοι αρχίζουν να μπάζουν νέες έννοιες, λίγο πιο περιεκτικές. Το 2022 επιλεγμένη ως πρώτη λέξη από το λεξικό Collins ήταν η λέξη Περμακρίση (permacrisis), κρίση δηλαδή μόνιμη, «εκτεταμένη περίοδος αστάθειας και ανασφάλειας, που προκύπτει από μια σειρά καταστροφικών γεγονότων». Αν αγνοήσουμε τα «καταστροφικά γεγονότα» που παρουσιάζονται περίπου ως θεόσταλτα, έχουμε μια πολύ σημαντική παραδοχή από πλευράς της αστικής τάξης: κρίση γενική, όχι ειδικά επισιτιστική, ανθρωπιστική κτλ και κρίση μόνιμη. Τέρμα τα μεμονωμένα φαινόμενα, οι ειδικοί επιθετικοί προσδιορισμοί, το «παιχνίδι με τα παραδείγματα».*

Τα γεγονότα εξάλλου μιλούν από μόνα τους: μέσα σε μια δεκαετία, πέρα από τις στρατιωτικές επεμβάσεις των ιμπεριαλιστών και την πρόσφατη φρενήρη κούρσα των εξοπλιστικών τους προγραμμάτων, μας περιέγραφαν νομισματικούς πολέμους, εμπορικούς πολέμους, ενεργειακούς πολέμους. Το πώς κινούνται στο σήμερα οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις το έχουμε περιγράψει σε κείμενα μας και δεν θα επεκταθούμε εδώ.

Έχει σημασία όμως να δούμε αυτή την παραδοχή της περμακρίσης από τα υψηλά επιστημονικά επιτελεία των αφεντικών. Γιατί από τη μια γκρεμοτσακίζει κάθε μικροαστική αυταπάτη για οποιαδήποτε επιστροφή στην «κανονικότητα» της εκμετάλλευσης και από την άλλη επιβεβαιώνει την μαρξιστικολενινιστική ανάλυση για μια σύγχρονη κρίση υπερπαραγωγής με τεράστιες καταστροφικές συνέπειες στο σύγχρονο πεδίο του ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού. Με απλά λόγια μόνιμη κρίση σημαίνει: λαοί στη μέγγενη των ιμπεριαλιστών, εργάτες στις μυλόπετρες της εκμεταλλεύτριας τάξης.

*«Στον τομέα των κοινωνικών φαινομένων δεν υπάρχει μέθοδος πιο διαδομένη και πιο αστήρικτη από το πάρσιμο μεμονωμένων μικρογεγονότων, από το παιχνίδι με τα παραδείγματα. Το να διαλέξεις παραδείγματα γενικά δεν είναι καθόλου δύσκολο, μα δεν έχει και καμιά αξία, ή έχει καθαρά αρνητική, γιατί όλο το ζήτημα βρίσκεται στις συγκεκριμένες ιστορικές συνθήκες των ξεχωριστών περιπτώσεων. Τα γεγονότα, όταν τα παίρνουμε στο σύνολό τους, στη σύνδεσή τους, είναι όχι μόνο «πεισματάρικα», μα και οπωσδήποτε αποδεικτικά.»

Β.Ι. Λένιν «Στατιστική και Κοινωνιολογία», Γενάρης του 1917, Άπαντα  τ30, σ350.