Ο ελαιώνας της Άμφισσας είναι από τους αρχαιότερους ελαιώνες της χώρας μας με ιστορία 3000 ετών. Τα πρώτα στοιχεία κάνουν λόγο για μάζεμα των καρπών των αγριελιών του Ελαιώνα της Άμφισσας ήδη από την Νεολιθική Εποχή! Πρώτοι οι Πελασγοί, σύμφωνα με τις πηγές ωστόσο, φύτεψαν εδώ ελιές κατά τα προϊστορικά χρόνια. Από τότε έως σήμερα, η χρήση του χώρου δεν έχει αλλάξει ποτέ, όσοι κατακτητές κι αν πέρασαν. Καταλαμβάνει 55.000 στρέμματα και αριθμεί περίπου 1.200.000 δέντρα. Πρόκειται για μια έκταση που φτάνει από την Άμφισσα ως τη θάλασσα του Κορινθιακού, από την Ερατεινή έως την Κίρρα. Είναι ο μεγαλύτερος συνεχόμενος ελαιώνας της Ελλάδας και ανήκει στο περίφημο Δελφικό Τοπίο.
Αποτελεί μια αμιγή μη
γραμμική καλλιέργεια με ελαιόδεντρα μεγάλης ηλικίας (το 70% από αυτά έχουν
ηλικία πάνω από 150 έτη). Οι κορμοί τους έχουν βαθιές πτυχώσεις και ανεπτυγμένο
φύλλωμα, ενώ το ύψος τους σε πολλές περιπτώσεις φθάνει τα 10 μέτρα.
Το στοιχειώδες
αγροτεμάχιο του ελαιώνα ονομάζεται «λαχίδι». Το κάθε λαχίδι χωρίζεται με
αναχώματα, τα λεγόμενα «τράφια», τα οποία συγκρατούν το νερό της βροχής, ενώ
στις επικλινείς εκτάσεις έχουν δημιουργηθεί αναβαθμίδες.
Μέσα από τον Ελαιώνα
περνά το αρχαίο μονοπάτι που οδηγεί στο Μαντείο των Δελφών ενώ κάτω από την
περιοχή του χωριού Χρισσό (αρχαία Κρίσα), στο κατάφυτο με ελαιόδεντρα Κρισαίο
Πεδίο βρισκόταν στην αρχαιότητα ο πυθικός Ιππόδρομος των Δελφών όπου
διεξάγονταν τα Πύθια, αγώνες με πανελλήνια εμβέλεια.
Σήμερα ένα σημαντικό
μέρος του ελαιώνα αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του δελφικού τοπίου – το οποίο
έχει χαρακτηριστεί τόπος παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.
Αυτά τα στοιχεία είναι
όσα συλλέξαμε από αφιερώματα και παρουσιάσεις στο διαδίκτυο και στον τύπο για
τον ελαιώνα Άμφισσας. Για τις επιχορηγήσεις που έχουν κατασπαταληθεί δεν
είμαστε αρμόδιοι να γνωρίζουμε, ξέρουμε όμως ότι κάθε δυο-τρία χρόνια
φτιαχνόταν επιτροπή για να διαχειριστεί τον «Παραδοσιακό Ελαιώνα», «τον πρώτο
σε όλη την Ευρώπη από τους ελάχιστους μέχρι σήμερα». Δήμαρχοι, ιδιώτες,
επιχειρηματίες, καπιταλιστικά ιδρύματα, υπουργοί, νέοι επιστήμονες,
πανεπιστήμια ελληνικά και όχι μόνο, βουλευτές και πόσοι άλλοι έχουν βρεθεί σε
επιτροπές και παραεπιτροπές…
Πάλι δεν είμαστε σε
θέση να έχουμε ακριβή εικόνα όλων αυτών των συνεδρίων και συμβουλίων για τον
ελαιώνα της Άμφισσας…
Όλοι μιλούν για
ανάπτυξη… Κάθε εξαγγελία, με ένα απλό ψάξιμο στο διαδίκτυο, είναι η ίδια
μπαρουφολογία. Τουρισμός, αγροτική παραγωγή και ανάπτυξη. Τσεπώνει χρήματα ο
εκάστοτε φορέας «καβατζώνει» τους δικούς του εργολάβους, φτιάχνεται καμιά ωραία
ρεκλάμα περί του όποιου έργου, ψευτοσουλουπώνεται καμιά κραυγαλέα μαύρη κηλίδα
που λερώνει την… παγκόσμια κληρονομία
και συνεχίζεται το έργο.
Και φυσικά όλοι οι
φορείς καμαρώνουν για τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό, τους Πελασγούς, τα πάτρια
εδάφη, την ιστορία των Ελλήνων που χάνεται μέσα στους αιώνες…
Το 2013 κάηκε μέρος
του Ελαιώνα (50-60.000 ελιές). Καμιά προστασία. Και τα κονδύλια; Το 2022 κάηκε ξανά. Καταστράφηκαν 3.000 στρέμματα γεωργικής έκτασης (ελαιόδεντρα επί
συνολικής έκτασης του Ελαιώνα 55.000 στρέμματα) και περίπου 9.000 στρέμματα
χαμηλής και χορτολιβαδικής έκτασης.
Ιδού και το «νέο»
λοιπόν που στέλνεται σε μορφή ενημερωτικού δελτίου από τον Υπουργό Επικρατείας,
αρμόδιο για το Συντονισμό των Κυβερνητικών Πολιτικών, Άκη Σκέτρσο:
Ολιστικό Σχέδιο για την Αποκατάσταση, Ανάπτυξη και Προστασία του παραδοσιακού Ελαιώνα Άμφισσας – του μεγαλύτερου και ενός από τους παλαιότερους ελαιώνες της χώρας ηλικίας 3000 χρόνων- προωθεί η κυβέρνηση σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση, επιστημονικούς φορείς, επιχειρηματικούς συνδέσμους του κλάδου, την Τράπεζα Πειραιώς και τη Microsoft.
Το σχέδιο βάζει ως
επείγον ζήτημα (!) την αποκατάσταση των τμημάτων που κάηκαν το 2013 και φέτος.
Και φυσικά έχει καινούργιες σάλτσες που φαντάζουν σχεδόν προκλητικές για τις
χρόνιες ευθύνες των διαχειριστών της 55.000 στρεμμάτων παγκόσμιας κληρονομίας… Αντιγράφουμε:
«Μεταξύ των προβλημάτων που καταγράφηκαν είναι η σταδιακή εγκατάλειψη των
καλλιεργειών, οι «ορφανές» ιδιοκτησίες, η απουσία επιχειρηματικότητας γύρω από
την μεταποίηση-τυποποίηση των προϊόντων (λάδι, ελιά), η κατάρτιση των παραγωγών
στις νέες μεθόδους της ψηφιακής αγροτικής παραγωγής, της «ευφυούς γεωργίας»,
της βιώσιμης άρδευσης και της σύγχρονης πυροπροστασίας του παραδοσιακού
ελαιώνα. Η πρώτη συνάντηση εργασίας έληξε με
καθορισμό των επόμενων ενεργειών έως το τέλος Οκτωβρίου: συγκρότηση 6 ομάδων
που θα επεξεργαστούν τα επιμέρους σχέδια για την αποκατάσταση των καμένων
εκτάσεων, την πυροπροστασία, τη βελτίωση της άρδευσης, τη δημιουργία
πολιτιστικών διαδρομών, την εκπαίδευση των παραγωγών και τη διακυβέρνηση του
Σχεδίου με ενεργό τον ρόλο της τοπικής κοινωνίας σε όλα τα στάδια.»
Σα να ζούμε στην εποχή
των λωτοφάγων. Ειδικά όταν μιλούν για πυροπροστασία σε αυτή τη χώρα είναι σαν
να μιλάνε για μια τεράστια ανακάλυψη που δεν είναι πολιτική επιλογή και δεν
έχει να κάνει με το τι μπαίνει μπροστά κάθε φορά για να μπορεί να κάνει τζίρους η
καπιταλιστική τάξη στην Ελλάδα. Αν αναπτυχθεί η επιχειρηματικότητα, σου λέει,
θα αναπτύξουμε και την πυροπροστασία… Ίδιο έργο. Ίδιες υποσχέσεις. Υποστελέχωση
παντού και ρεμούλες αλλά είπαμε το νέο σχέδιο μιλά για νέες μεθόδους της ψηφιακής
αγροτικής παραγωγής, της «ευφυούς γεωργίας»(!). Α ρε απόγονοι των Πελασγών…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου