Νέο ταξικό λύκειο

Το παρακάτω κείμενο για το νέο λύκειο και γενικότερα την παιδεία δημοσιεύθηκε και κυκλοφορεί από το τρέχον τεύχος (19) του περιοδικού «Βίδα».

«Το Νέο Λύκειο» έχει τη σφραγίδα των νέων ταξικών φραγμών στη μόρφωση. Οι εντολές της ευρωπαϊκής ένωσης και στο χώρο της παιδείας ξεκινάνε από παλιά. Από την συνθήκη της Μπολόνια. Στην πρώτη συνάντηση συμμετείχαν οι υπουργοί Παιδείας της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Μεγ. Βρετανίας. Αυτοί συνυπέγραψαν την πρώτη διακήρυξη για τον «εναρμονισμό της δομής του Ευρωπαϊκού Συστήματος Ανώτατης Εκπαίδευσης» (1998). Η Ελλάδα συμμετείχε πρώτη φορά τον Ιούνιο του 1999, με τον τότε υπουργό παιδείας Γ. Αρσένη, ο οποίος συμφώνησε με την διακήρυξη των ευρωπαίων αστών και έβαλε την υπογραφή του στο τελικό κείμενο. Άξια συνεχιστής, η υπουργός Παιδείας, Μ. Γιαννάκου, που το 2005 παρουσίασε ένα σχέδιο νόμου που επιχειρεί να θεσμοθετήσει δομές παροχής δια βίου μάθησης, που αφορούν όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και θα καθιστούν ουσιαστικά την κατάρτιση κύριο εκπαιδευτικό σύστημα, αφού αυτό επιτάσσουν και οι ευρωπαϊκές κατευθύνσεις, η στρατηγική της Λισαβόνας περί ανταγωνιστικότητας. Και στις δύο περιπτώσεις συνάντησαν μπροστά τους ένα ισχυρό κύμα μαθητικών, φοιτητικών και εργατικών αντιστάσεων που θα τους χαλούσε τα σχέδια. Σήμερα εν μέσω κρίσης θα εφαρμόσουν ό, τι δεν κατάφεραν τότε.

[..] Η Τράπεζα Θεμάτων, [..] είναι κατά τη γνώμη μου, […] ό,τι πιο σύγχρονο υπάρχει στην εκπαίδευση στο δυτικό ημισφαίριο του πλανήτη, είναι ένας πάρα πολύ καλός θεσμός που βοηθάει το κριτικό πνεύμα των μαθητών και απωθεί εν μέρει τη διαδικασία της αποστήθισης…

Α. Λοβέρδος υπουργός παιδείας

Μερικές από τις αλλαγές που φέρνει το νέο λύκειο είναι:

Α) Αλλαγή στο τρόπο με τον οποίο προάγεται ένας μαθητής από μία τάξη στην επόμενη.

Β) Αλλαγή στα θέματα των εξετάσεων αφού πια ορίζονται 50% από τους διδάσκοντες και 50% από την τράπεζα θεμάτων. Οι μαθητές καλούνται να μελετήσουν τα θέματα της τράπεζας, τα οποία επιλέγονται με κλήρωση, για να προετοιμαστούν για τις εξετάσεις. (Ενδεικτικά τον Ιούνιο του 2014 που εφαρμόστηκε πρώτη φορά το σύστημα της τράπεζας θεμάτων, τα θέματα που καλούνταν να μελετήσουν οι μαθητές της πρώτης λυκείου ήταν πάνω από 9000).

Γ) Περισσότερες ώρες εξειδίκευσης και μείωση των μαθημάτων γενικής παιδείας (στη γ λυκείου 14 ώρες γενικής παιδείας – 20 ώρες εξειδίκευσης).

Δ) Αλλαγή στην εισαγωγή ανώτερων και ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων αφού μαζί με τον βαθμό των πανελληνίων μετράει και ο βαθμός των 3 τάξεων. Επιπλέον οι σχολές θα παίζουν καθοριστικό ρόλο, αφού αυτές θα επιλέγουν τα μαθήματα βαρύτητας.

Εκτός από αυτές τις αλλαγές το νέο λύκειο φέρνει και το μάθημα της πολιτικής παιδείας, ένα μάθημα καθαρής προπαγάνδας της αστικής τάξης πάνω στην οικονομία, τους πολιτικούς θεσμούς και το δίκαιο. Αξίζει να σημειωθεί ότι αφιερώνεται ολόκληρο κεφάλαιο στο βιβλίο για το πώς στήνεται και οργανώνεται μια σύγχρονη επιχείρηση.                               

  Επίσης στο «νέο» επαγγελματικό λύκειο, όπως θα διαμορφωθεί, στη Β' και Γ' Λυκείου, στις μισές ώρες μαθημάτων ειδικότητας προβλέπεται οι μαθητές να είναι σε παραγωγικές μονάδες. Δηλαδή, μέσα στους 9 μήνες σχολείου οι μαθητές για πάνω από 700 ώρες θα εργάζονται φυσικά χωρίς μισθό (άραγε κάτω από ποιες συνθήκες και όρους) με τις ευλογίες του υπουργείου Παιδείας.                                                                                                          

  Επιπλέον, με τις τροποποιήσεις που εφαρμόζει η ΕΕ στα σχολεία «καλωσορίζουμε» και την διαδικτυακή πλατφόρμα «my school». Μέσω αυτής της σελίδας θα καταγράφονται αξιολογήσεις ονομαστικά εκπαιδευτικών, μαθητών και σχολικών μονάδων. Στην ουσία θα φακελώνονται οι μαθητές (θα καταγράφονται πληροφορίες για την κοινωνική τους  συμπεριφορά, την σχολική τους πορεία, τις  «αξιόποινες» πράξεις τους, το οικογενειακό τους περιβάλλον, μέχρι και μαθησιακές δυσκολίες και προβλήματα υγείας) και αυτό το φακέλωμα θα τους ακολουθεί φυσικά για μια ζωή, οι εκπαιδευτικοί (θα καταγράφεται η δράση τους, τι διδάσκουν, η συμμετοχή σε απεργιακές κινητοποιήσεις) και οι σχολικές μονάδες (θα καταγράφεται από το συνολικό επίπεδο μαθητών και καθηγητών μέχρι πληροφορίες για το κτήριο, για τον εξοπλισμό του).

«Η τράπεζα θεμάτων όχι μόνο δεν οδήγησε τους μαθητές σε αποτυχία ή επιπλέον δυσκολία ανταπόκρισης στην εξέταση των αντίστοιχων μαθημάτων, αλλά αντιθέτως τους υποβοήθησε ώστε να επιτύχουν καλύτερες βαθμολογικές επιδόσεις».                                                

  Δήλωση υπουργείου παιδείας για τα τεράστια ποσοστά αποτυχίας των μαθητών στις εξετάσεις του Ιουνίου.                      

Το νέο λύκειο καταστρέφει ό, τι είχε απομείνει από την ολόπλευρη γνώση, αφού οι μαθητές ωθούνται στην εξειδικευμένη γνώση, με την μείωση των ωρών των βασικών μαθημάτων και την αύξηση των ωρών των κατευθύνσεων· καταστρέφει ό, τι είχε απομείνει από το δικαίωμα στην κριτική σκέψη με την μελέτη των τυποποιημένων ερωτήσεων της τράπεζας θεμάτων, αφού οι μαθητές για να ανταπεξέλθουν στις εξετάσεις θα καταλήξουν να διαβάζουν περισσότερο τα θέματα της τράπεζας παρά τα βιβλία τους · τέλος καταστρέφει ό, τι είχε απομείνει από τον δημόσιο χαρακτήρα της παιδείας, οδηγώντας τους μαθητές στην παραπαιδεία.                             

Οι μόνοι που υποδέχτηκαν θερμά το «νέο λύκειο» ήταν οι ιδιοκτήτες των φροντιστηρίων, που δηλώνουν ότι ο θεσμός αυτός ανεβάζει το επίπεδο των εξετάσεων, αλλά στην ουσία το μόνο που ανεβαίνει είναι τα κέρδη μεγαλοϊδιοκτητών φροντιστηρίων, που είδαν τα ποσοστά των εγγραφών τους να αυξάνονται, τις τσέπες τους να γεμίζουν, ενώ ταυτόχρονα συντηρούν  τον εργασιακό μεσαίωνα με μεροκάματα σε πολλές περιπτώσεις 3 ευρώ την ώρα.                                                                                                     

  Το νέο λύκειο έχει καθαρά ταξικό πρόσημο και στέλνει σαφή μηνύματα. Πρώτο , ότι δεν έχουν θέση όλοι μέσα στην δωδεκάχρονη εκπαίδευση και στη μετέπειτα ανώτερη και ανώτατη. Το υπουργείο Παιδείας παραδέχεται άλλωστε ότι δεν είναι πρόβλημα το 10 - 15% των μαθητών να μην ολοκληρώνει το σχολείο και να στρέφεται πρόωρα στην κατάρτιση και τη μαθητεία. Φυσικά, αυτά τα ποσοστά  δεν αφορούν τα παιδιά των αστών. Αφορούν τα παιδιά της εργατικής τάξης.  Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι στην Αττική, τα μεγαλύτερα ποσοστά αποτυχίας τον Ιούνιο τα είχαμε σε λαϊκές γειτονιές. Οι μαθητές χωρίζονται πια σε δύο κατηγορίες. Αυτούς που οι γονείς τους μπορούν να σηκώσουν το οικονομικό βάρος των φροντιστηρίων για να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις του σχολείου, και αυτούς που δεν μπορούν. Η γνώση μετατρέπεται οριστικά από δημόσιο αγαθό, σε προνόμιο των λίγων.                                          

Δεύτερο, ότι από μικρή ηλικία, περνώντας ατελείωτες ώρες σε σχολικές αίθουσες και φροντιστήρια, πρέπει να γίνει συνήθεια ο κόπος, το τρέξιμο, το άγχος, ο λιγοστός ελεύθερος χρόνος, και όλα αυτά να γίνουν συνείδηση για το μέλλον και να μετατραπούν σε αμέτρητες καταπιεστικές εργατοώρες που θα ασφυκτιούν την ζωή του εργαζόμενου, ο οποίος από μικρός θα έχει μάθει να μην σηκώνει κεφάλι.                                         

Τρίτο, ότι ο καπιταλισμός είναι αυτός που θα αποφασίσει για τις επιλογές των παιδιών. Πριν μια δεκαετία, όλοι θυμόμαστε τη λύσσα για εκπαίδευση, για καριέρα, όλα τα παιδιά να ωθούνται να γίνουν κάτι «μεγάλο» γιατί το ίδιο το σύστημα προωθούσε κάτι τέτοιο. Τώρα όμως που το σύστημα θέλει φθηνό εργατικό δυναμικό, προωθεί διαφημιστικά σποτάκια με τίτλο «να είσαι καλός σε αυτό που κάνεις», σε μια εμετική προπαγάνδα. Επιπλέον στο ίδιο μήκος κύματος, στο νέο επαγγελματικό λύκειο, καταργήθηκαν 50 ειδικότητες και έμειναν μόνο αυτές που αφορούν την ανάπτυξη του κεφαλαίου. Επομένως ο μαθητής δεν χρειάζεται να βρει τι πραγματικά θέλει να κάνει στην ζωή του, ο καπιταλισμός αποφασίζει πριν από αυτόν για τις επιλογές του.

Τέταρτο, από την μία θέλει να σιωπήσει οποιαδήποτε φωνή αντίστασης μέσα στους χώρους του σχολείου, αρχικά με φακελώματα που θα τρομοκρατούν μαθητές και εκπαιδευτικούς, και από την άλλη θέλει να βαθύνει την ταξικότητα στην παιδεία με τους χορηγούς, οι οποίοι θα έρθουν  για να επενδύσουν τα λεφτά τους στις σχολικές μονάδες και κατ’ επέκταση θα έχουν και τον πρώτο λόγο μέσα σε αυτές. Θα μπορούν να απομονώνουν σχολεία που κατά την γνώμη τους δεν θα πληρούν τις προδιαγραφές ενός «σωστού σχολείου», άρα δεν θα είναι και άξια επένδυσης, με αποτέλεσμα να μην ρίχνουν λεφτά σε αυτά και κάπως έτσι θα γίνει και ένα ξεσκαρτάρισμα που θα φέρει στην κορυφή τα ιδιωτικά σχολεία.                                                              

Το σίγουρο είναι ότι οι μαθητές καλούνται να βιώσουν μια πολύ σκληρή πραγματικότητα. Την ίδια στιγμή που το υπουργείο διαθέτει 1.570.000 ευρώ για την δημιουργία της τράπεζας θεμάτων, σχολεία συγχωνεύονται και αναγκάζουν τους μαθητές να στοιβάζονται 25 και 30 μέσα σε μία αίθουσα, βρίσκονται χωρίς βιβλία, χωρίς θέρμανση, χωρίς σωστές σχολικές υποδομές, χωρίς μεταφορά σε αρκετές απομακρυσμένες περιοχές, χωρίς εκπαιδευτικούς (αξιοσημείωτη η πρόταση του υπουργού Λοβέρδου, οι καθηγητές να δουλέψουν εθελοντικά για να καλύψουν τα κενά και θα ανταμειφθούν με μόρια). Τα σημερινά σχολεία αντί να καλλιεργούν τον υγιή συναγωνισμό, την όξυνση της σκέψης και την ενθάρρυνση για το μέλλον, το μόνο που κάνουν είναι να μαθαίνουν τον ανταγωνισμό, την παπαγαλία, το άγχος και την αποστροφή στη μάθηση.                                                                                                                                             

Μέσα όμως σε όλη αυτή την βαρβαρότητα, η μαθητιώσα νεολαία δίνει το αγωνιστικό «παρών’» και παλεύει για αυτά που της ανήκουν. Το υπουργείο βέβαια, με φοβερά αντανακλαστικά, έτρεξε να μοιράσει τις γνωστές απειλές, με δηλώσεις  ότι οι καταλήψεις πρέπει άμεσα να σταματήσουν κι ότι αν αυτό δεν γίνει, θα παραταθεί η χρονιά, θα κάνουνε μαθήματα στις διακοπές των γιορτών κλπ. Από την άλλη, η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Κουτζαμάνη, καλεί όλους τους εισαγγελείς της χώρας να επέμβουν μαζί με την αστυνομία για να σπάσουν τις καταλήψεις , όπως και έγινε σε αρκετά σχολεία. Για παράδειγμα, σε σχολείο στη Λαμία αφού με εισαγγελική παρέμβαση έσπασε η κατάληψη,  συνελήφθησαν 9 μαθητές και με εντολή εισαγγελέα 8 κηδεμόνες. Βέβαια το κράτος δεν θα σταματούσε εκεί. Βιαιοπραγίες εναντίον μαθητών σε διάφορα μέρη, όπως ο ξυλοδαρμός 14χρονου μαθητή στο αστυνομικό τμήμα του Χολαργού ή οι πυροβολισμοί σε σχολείο της Καισαριανής. Ακούσαμε μέχρι και τις εντολές του υπουργού προς την δίωξη ηλεκτρονικού εγκλήματος να βρουν τους «υποκινητές» διαδικτυακών σελίδων που καλούν τους μαθητές σε κινητοποιήσεις.        

Οι μαθητές όμως είναι εκεί και αντιστέκονται. Εκατοντάδες σχολεία βρίσκονται σε κατάληψη, δημοσιεύονται ανακοινώσεις τους,  πραγματοποιούνται μαθητικές πορείες και συνελεύσεις, μέσα από τις οποίες το μαθητικό κίνημα ζυμώνεται και αποκτά εμπειρίες.                                                                                                                                        

Οι καπιταλιστές χτυπούν την παιδεία, ώστε στο μέλλον να έχουν έτοιμη μια εργατική δύναμη φτιαγμένη για μεγαλύτερη εκμετάλλευση. Στο χέρι μας είναι να τους χαλάσουμε τα σχέδια. Οι μαθητές πρέπει να απαιτήσουν την παιδεία και το σχολείο που τους αξίζει. Δεν θέλουμε μέσα στα σχολεία βιβλία διαστρεβλωμένα με μισές αλήθειες, δεν θέλουμε οι μαθητές να παίζουνε το παιχνίδι του ανταγωνισμού, να κυνηγάνε βαθμούς, να παπαγαλίζουν, να τρέχουν από το πρωί ίσαμε το βράδυ μέσα σε μία συνεχόμενη πίεση και ένα ατελείωτο άγχος. Θέλουμε σχολεία με ουσιαστική και ολόπλευρη μόρφωση, που θα προσφέρουν ελεύθερο χρόνο και δημιουργικότητα, σχολεία για όλους και όχι για προνομιούχους, σχολεία όπου οι μαθητές θα οργανώνουν την δράση τους συλλογικά και θα εκφράζουν την γνώμη τους κάθε φορά που η περίσταση το καλεί, διεκδικώντας ό, τι τους ανήκει.                                                                                        

 Κλείνοντας παραθέτουμε ενδεικτικά μια ανακοίνωση στήριξης από την μαθητική κοινότητα τρίτου ΓΕΛ Π. Φαλήρου, εν όψει  του πανεκπαιδευτικού συλλαλητηρίου που έγινε στις 6/11 στην Αθήνα:

Όχι στο Νέο Λύκειο, όχι στις απολύσεις καθηγητών και την φασιστικοποίηση! Πριν μερικές μέρες η χώρα γιόρταζε την επέτειο του ΟΧΙ μέσα στην εποχή των ΝΑΙ. Και όμως, οι μαθητές αυτή την περίοδο λέμε το δικό μας όχι στο «Νέο» Λύκειο και σε αυτά που μας καίνε τη ψυχή.

Το είδαμε το «νέο». Τα νέα πρόσθετα ταξικά φίλτρα που πετάν εκτός σχολείου τα παιδιά των πιο λαϊκών στρωμάτων, τις νέες ώρες φροντιστηρίων, τη νέα εντατικοποίηση της μαθητικής ζωής εντός και εκτός σχολείου. Είδαμε την Τράπεζα Θεμάτων, που θα έφερνε δήθεν την «αξιοκρατία». Είδαμε το διάβασμα σε ρυθμούς τρίτης Λυκείου από την πρώτη κιόλας τάξη. Είδαμε τον ηλεκτρονικό μεγάλο αδελφό του My School που φακελώνει κάθε μας κίνηση.

Και βγάλαμε τα συμπεράσματά μας! Το σύστημα που προώθησε το «Νέο» Λύκειο δεν μας θέλει μάλλον στο Λύκειο! Μας θέλει μισοεκπαιδευμένους - αυριανούς ημιαπασχολούμενους  χωρίς δικαιώματα. Μας θέλει μια γενιά μαθημένη να έχει σκυφτό το κεφάλι μπροστά σε κάθε «καινοτομία» που σκαρφίζεται το σύστημα. Αυτά είναι τα καινά δαιμόνια που βιώσαμε εμείς με το Νέο Λύκειο.

Και αποφασίσαμε να αγωνιστούμε! Ήδη από πέρυσι προσπαθούμε να δώσουμε ζωή στα ξεχασμένα μαθητικά συνδικαλιστικά όργανα. Βήμα βήμα αξιοποιούμε τις Γενικές Συνελεύσεις και βλέπουμε αποτέλεσμα. Από τη Δευτέρα οργανωθήκαμε και μπήκαμε στον αγώνα για την ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ του νόμου του «Νέου» Λυκείου . Τα «θρασίμια» απαντούν από την Τρίτη (3/10/14) στην οργανωμένη επιβολή συνθηκών μεσαίωνα.

Είμαστε αλληλέγγυοι προς τους αγωνιζόμενους συμμαθητές μας. Είμαστε αλληλέγγυοι προς τους φοιτητές και τους καθηγητές μας! Δεχόμαστε την ίδια επίθεση με αυτούς, όπως την ίδια επίθεση δέχονται ΟΛΟΙ οι εργαζόμενοι. Παλεύουμε για ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΠΑΙΔΕΙΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ! Παλεύουμε για να έχουμε πραγματική προοπτική!

Φαίνεται ότι το σύστημα τρομάζει ιδιαιτέρως με την πάλη όλων μας! Πως αλλιώς να εξηγηθούν οι «προληπτικές» συλλήψεις συμμαθητών μας, οι 3 πυροβολισμοί στα σχολεία του Καρέα, οι απειλές του Υπουργού;

Δεν μας φοβίζουν! Το δίκιο είναι δικό μας και κανένας δεν θα μας το στερήσει. Η τρομοκρατία δεν μας σταματά. Συνεχίζουμε να αντιστεκόμαστε και να παλεύουμε γιατί για μια γενιά δίχως μέλλον, το μέλλον είναι οι αγώνες! Στηρίζουμε το αυριανό πανεκπαιδευτικό συλλαλητήριο και την προσπάθεια κλιμάκωσης του αγώνα και συμπόρευσης του εκπαιδευτικού χώρου! […]

Αυτοί που μας πήραν το βιβλίο από το χέρι μας κατηγορούν ότι μείναμε αδιάβαστοι…

Μπ. Μπρέχτ

ΣΧΟΛΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ 3ΟΥ ΓΕΛ. ΠΑΛΑΙΟΥ ΦΑΛΗΡΟΥ

                                                                                             Σύντροφοι από τον χώρο της εκπαίδευσης